Promień anodowy

Rura Crookesa pokazująca promienie przechodzące przez perforowaną katodę i powodujące różowy blask nad nią.

Promień anodowy (zwany również promieniem dodatnim lub promieniem kanałowym) – wiązka jonów dodatnich, powstająca w pewnych rodzajach lamp gazowych lub próżniowych wywołującą świecenie za otworkami w katodzie.

Po raz pierwszy zaobserwował je w rurze Crookesa podczas eksperymentów niemiecki naukowiec, Eugen Goldstein w 1886[1]. W 1898 roku Wilhelm Wien odchylając promienie anodowe w silnym polu magnetycznym zauważa rozdzielenie wiązki jonów, co tłumaczy różnicami w masie jonów[2]. Późniejsze badania nad promieniami anodowymi, prowadzone przez wilhelma Wiena oraz J. J. Thomsona doprowadziły wyznaczenia stosunku ładunku do masy (e/m) wielu jonów a tym samym fizycznego wyznaczenia mas atomów[3], dalsze prace doprowadziły do powstania i rozwoju spektrometrii mas[4].

Źródłem jonów anodowych jest zwykle anoda pokryta halogenkami metali alkalicznych lub berylowców[5]. Jony oderwane od anody są przyspieszane w polu elektrycznym. W lampach wyładowczych jony zderzają się z atomami, a zderzając się z nimi wzbudzają je. Atomy wracając do stanu podstawowego emitują promieniowanie świetlne. Promieniowanie to jest widoczne w przestrzeni za katodą, gdzie świecenia nie wywołują zderzenia atomów z elektronami.

Przypisy

  1. Grayson, Michael A.: Measuring mass: from positive rays to proteins. Philadelphia: Chemical Heritage Press, 2002, s. 4. ISBN 0-941901-31-9.
  2. Thomson 1921 ↓, s. 16.
  3. Thomson 1921 ↓, s. 21-120.
  4. Thomson 1921 ↓, s. 21-222.
  5. Thomson 1921 ↓, s. 142.

Bibliografia

  • J.J. Thomson: Rays of positive electricity, and their application to chemical analyses (1921). 1921.

Linki zewnętrzne

  • Rays Of Positive Electricity, J.J. Thomson Proceedings of the Royal Society, A 89, 1-20 (1913) (ang.)
  • Strona poświęcona promieniom katodowym (ang.)