Obserwatorium Licka

Ogólny widok na obserwatorium, na pierwszym planie kopuła teleskopu Shane'a.

Obserwatorium Licka (ang. Lick Observatory) – obserwatorium astronomiczne, będące własnością Uniwersytetu Kalifornijskiego i zarządzane przez jego oddział w Santa Cruz. Znajduje się na szczycie góry Mount Hamilton na wschód od San Jose, w stanie Kalifornia, na wysokości 1283 m n.p.m.[1].

Historia

Obserwatorium Licka było pierwszym na świecie górskim obserwatorium, w którym na stałe przebywali astronomowie[2]. Budynek został wybudowany w okresie 1876–1887 dzięki środkom przekazanym w testamencie przez Jamesa Licka (stolarza, producenta fortepianów, milionera). Oddany do użytku 3 stycznia 1888 roku refraktor o średnicy soczewki 91 cm (36 cali) był największym teleskopem na świecie, zanim uruchomiono teleskop Yerkesa o średnicy 104 cm.

W nocy 21 maja 1939 roku, we mgle, w główny budynek Obserwatorium uderzył amerykański bombowiec Northrop A-17. W wyniku uderzenia śmierć poniosła załoga samolotu i jeden pracownik Obserwatorium. Instrumenty ani zbiory klisz fotograficznych nie uległy uszkodzeniu[3].

Główny budynek obserwatorium i południowa kopuła mieszcząca 36-calowy teleskop Licka.

Współczesne wyposażenie

W Obserwatorium znajdują się m.in. poniższe instrumenty[4]:

  • reflektor Shane'a (o średnicy 305 cm), oddany do użytku w 1960 roku
  • spektrometr Hamiltona
  • Automated Planet Finder (APF) – automatyczna kamera, wykrywająca planety krążące wokół innych gwiazd, o średnicy 240 cm, oddana do użytku w 2011 roku[5]
  • reflektor Anny L. Nickel (100 cm)
  • wielki refraktor Licka (90 cm)
  • reflektor Crossleya (90 cm)
  • Automatyczna Kamera Katzmana (Katzman Automatic Imaging Telescope, KAIT) (76 cm)
  • pomocniczy teleskop Code'a (60 cm)
  • reflektor Tauchmanna (50 cm)
  • podwójny refraktor (astrograf) Carnegie (50 cm)
  • kamera kometarna CCD (z obiektywem Nikona 135 mm).

Ciekawsze odkrycia dokonane w Obserwatorium Licka

W Obserwatorium dokonano wielu ciekawych i ważnych odkryć astronomicznych[potrzebny przypis], np.:

  • kilka księżyców Jowisza, m.in.:
    • Amaltea
    • Elara
    • Himalia
    • Lizytea
    • Sinope
  • planetoida bliska Ziemi (29075) 1950 DA
Teleskop Licka, według ryciny z 1889 roku
3-metrowy teleskop Shane'a – zwierciadło znajduje się wewnątrz żółtego pierścienia. Kopuła jest otwarta za dnia z powodu prac serwisowych

Przypisy

  1. About Lick Observatory. [dostęp 2011-10-30]. (ang.).
  2. Building the Observatory. [dostęp 2011-10-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-22)]. (ang.).
  3. 2 Die as Army Plane Hits Lick Observatory, Damaging Offices and Destroying Records. „New York Times”, 1939-05-21. [dostęp 2011-10-30]. (ang.). 
  4. Telescopes and Instruments, Pictures and non-technical descriptions. [dostęp 2011-10-30]. (ang.).
  5. Automated Planet Finder (APF). [dostęp 2011-10-30]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Zobacz multimedia związane z tematem: Obserwatorium Licka
  • Oficjalna strona Obserwatorium Licka
  • Wirtualna wycieczka po Obserwatorium Licka
Kontrola autorytatywna (university observatory):
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: topic/Lick-Observatory
  • SNL: Lick-observatoriet
  • Catalana: 0037204