Kaldezja
 Kaldezja dziewięciornikowata | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | liliopodobne (≡ jednoliścienne) | ||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | kaldezja | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Caldesia Parl. Fl. Ital. 3: 598. 1 Mai 1860 | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
| C. parnassifolia (Bassi ex Linnaeus) Parlatore[3] | |||
| |||
| |||
Kaldezja (Caldesia Parl.) – rodzaj roślin z rodziny żabieńcowatych (Alismataceae). Należą do niego trzy gatunki[4][5]. Zasięg w sposób nieciągły obejmuje różne obszary w Europie, Afryce, Azji i Australii[5]. Jeden gatunek występuje w Europie[6], w tym także w Polsce – kaldezja dziewięciornikowata C. parnassifolia[7]. Są to rośliny wodne[8] rosnące na mokradłach, w stawach, jeziorach, rzekach i kanałach[9].
Morfologia
- Pokrój
- Rośliny zielne, wieloletnie z krótkimi kłączami[8][10], z pędem kwiatostanowym wznoszącym się nad powierzchnię wody[10].
- Liście
- Wszystkie odziomkowe, zanurzone, pływające na powierzchni i wzniesione ponad nią, ogonkowe (ogonki z miękiszem powietrznym). Blaszka jajowata, zaokrąglona do nerkowatej, na wierzchołku zaokrąglona lub zaostrzona, u nasady ucięta do sercowatej[10][9].
- Kwiaty
- Obupłciowe, zebrane w wierzchotki wyrastające w okółkach po 3–6, tworzące wiechowaty kwiatostan złożony[10], piramidalnego kształtu[9]. Kwiaty rozwijają się na długich szypułkach. Okwiat podwójny. Działki kielicha szerokojajowate. Płatki korony podobnej długości[10] lub dłuższe od działek[8], zaokrąglone, białe do białoniebieskawych. Pręcików jest 6 do 9[10], rzadziej do 12[8]. Owocolistki w liczbie 2–9, rzadko do 20, są wolne[10], zebrane gęsto na drobnym, płaskim dnie kwiatowym[9].
- Owoce
- Drobne, jednonasienne i jajowate niełupki[10], na powierzchni gładkie, żebrowane lub brodawkowate[9]. Egzokarp gąbczasty[8].
Systematyka
- Pozycja systematyczna
Jeden z rodzajów rodziny żabieńcowatych (Alismataceae), w której obrębie włączany jest do plemienia Sagittarieae Dumortier[2].
- Wykaz gatunków[5]
- Caldesia grandis Sam.
- Caldesia janaki-ammaliae Guha & M.S.Mondal
- Caldesia parnassifolia (Bassi) Parl. – kaldezja dziewięciornikowata
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-06-25] (ang.).
- ↑ Caldesia. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2022-05-07].
- ↑ Caldesia. World Checklist of selected plant families. Kew Gardens. [dostęp 2010-06-25]. (ang.).
- ↑ a b c Caldesia Parl.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-05-07].
- ↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 147, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .
- ↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 46, ISBN 978-83-62975-45-7 .
- ↑ a b c d e Caldesia Parlatore. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-05-07].
- ↑ a b c d e Christopher D.K. Cook, Bernardo J. Gut, E. Martyn Rix, Jakob Schneller, Marta Seitz: Water plants of the world. The Hague: Dr. W. Junk b.v. Publishers, 1974, s. 104.
- ↑ a b c d e f g h KlausK. Kubitzki KlausK., Flowering Plants · Monocotyledons: Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae), Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg, 1998, s. 17, ISBN 978-3-662-03531-3, OCLC 851372237 .
