Christian Cannabich

Johann Christian Cannabich

Portret Johanna Christiana Cannabicha autorstwa Egida Verhelsta

Imię i nazwisko

Johann Christian Innocenz Bonaventura Cannabich

Data i miejsce urodzenia

przed lub 28 grudnia 1731 (data chrztu)
Mannheim

Pochodzenie

niemieckie

Data i miejsce śmierci

20 stycznia 1798
Frankfurt nad Menem

Instrumenty

skrzypce

Gatunki

muzyka poważna, muzyka klasycyzmu

Zawód

skrzypek, dyrygent

Aktywność

II poł. XVIII wieku

Powiązania

szkoła mannheimska

Multimedia w Wikimedia Commons

Johann Christian Innocenz Bonaventura Cannabich (ochrzczony 28 grudnia 1731 w Mannheimie^[1], zm. 20 stycznia 1798 we Frankfurcie nad Menem^[1]^[2]) – niemiecki kompozytor, skrzypek i dyrygent, przedstawiciel młodszej generacji szkoły mannheimskiej^[1].

Życiorys

Syn Martina Friedricha. Gry na skrzypcach i kompozycji uczył się u ojca oraz Johanna Stamitza^[1]. 6 maja 1744 roku wraz z bratem Matthiasem został przyjęty jako uczeń do mannheimskiej orkiestry dworskiej i od 1745/1746 roku występował w niej jako skrzypek^[1]. Jesienią 1750 roku, dzięki stypendium przyznanemu przez elektora Karola IV Teodora, wyjechał do Rzymu, gdzie pobierał naukę u Niccolò Jommellego^[1]. W 1753 roku wyjechał do Stuttgartu, rok później do Mediolanu, by ostatecznie w 1757 roku powrócić do Mannheimu, gdzie po śmierci Johanna Stamitza objął stanowisko koncertmistrza orkiestry mannheimskiej^[1]^[2].

W latach 60. i 70. XVIII wieku święcił triumfy jako koncertmistrz i kompozytor, występując często na scenach paryskich^[1]^[2]. Dzięki wsparciu księcia Christiana IV drukował w Paryżu swoje utwory, zaś w 1772 roku zdobył w tym mieście złoty medal w konkursie na symfonię^[1]. Pisał muzykę do baletów wystawianych w Paryżu, Berlinie i Kassel^[1]. Przyjaźnił się z Leopoldem Mozartem oraz jego synem Wolfgangiem Amadeusem^[1], który podziwiał jego muzykę i nawiązywał później do niej w swojej twórczości^[1]^[3]. Salzburski kompozytor udzielał także lekcji gry na fortepianie córce Cannabicha, trzynastoletniej Rosie, według jego słów: „bardzo ładnej, ułożonej panience”^[4] oraz sportretował ją w jednej ze swoich sonat (KV 309)^[5]. W 1774 roku Cannabich objął posadę dyrektora muzyki instrumentalnej na dworze w Mannheimie^[1]^[2]^[3]. W 1778 roku wraz z dworem i większością orkiestry przeniósł się do Monachium^[1]. Pod koniec życia popadł w problemy finansowe, co zmusiło go do podróżowania z koncertami^[1].

Skomponował m.in. ponad 90 symfonii, koncerty, kwintety, tria i duety, około 40 baletów, opery Azakia (1778) i La Croisée (1788) oraz melodramat Elektra (1780)^[1]. Częściej od innych twórców szkoły mannheimskiej tworzył 4-częściowe kompozycje cykliczne i stosował powolne wstępy. Melodyka Cannabicha utrzymana była w stylu galant^[1]. Jako jeden z pierwszych kompozytorów przydzielał większe partie melodyczne klarnetom i wykorzystywał brzmienie liryczne fagotu^[1]. Dyrygując orkiestrą, zgodnie z ówczesnymi zwyczajami występował jako pierwszy skrzypek, udzielając muzykom wskazówek ruchami łokcia i głowy^[1].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 22–23. ISBN 83-224-0223-6.
↑ ^a ^b ^c ^d Don Michael Randel: The Harvard Concise Dictionary of Music and Musicians. Cambridge: Belknap Press, 2002, s. 110. ISBN 0-674-00084-6.
↑ ^a ^b The Oxford Dictionary of Music. Oxford: Oxford University Press, 2013, s. 141. ISBN 978-0-19-957854-2.
↑ Max Becker: Biografia ilustrowana – Wolfgang Amadeusz Mozart. Warszawa: Muza SA, 2006, s. 76. ISBN 83-7319-911-X.
↑ Alfred Einstein: Mozart. Człowiek i dzieło. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1983, s. 249. ISBN 83-224-0226-0.