Britse Lagerhuisverkiezingen 2024
 | Dit artikel behandelt een actuele gebeurtenis. De tekst kan daardoor snel veranderen of inmiddels verouderd zijn. Iedereen kan bijdragen om de inhoud te verbeteren! |
| Britse Lagerhuisverkiezingen 2024 | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Datum | 4 juli 2024 | ||||||
| Land |  Verenigd Koninkrijk | ||||||
| Te verdelen zetels | 650 | ||||||
| Vorige premier | Rishi Sunak | ||||||
| Opvolging verkiezingen | |||||||
| |||||||
| |||||||
De Britse Lagerhuisverkiezingen van 2024 zullen worden gehouden op 4 juli 2024.[1] In alle 650 kiesdistricten van het Verenigd Koninkrijk wordt één lid gekozen voor het Lagerhuis van het Britse parlement. De verkiezingen vinden plaats volgens het first-past-the-post principe: in elk district krijgt de kandidaat met de meeste stemmen de zetel.
Aanloop
Het zijn de eerste verkiezingen sinds de Lagerhuisverkiezingen op 12 december 2019, die gewonnen werden door Conservatieven onder Boris Johnson. Deze verkiezingen stonden ook bekend als de Brexit-verkiezingen. Johnson was in 2022 afgetreden als partijleider en premier en opgevolgd door Liz Truss, die na 44 dagen werd vervangen door Rishi Sunak.
De verkiezingen werden door Sunak aangekondigd op 22 mei 2024. Volgens de vigerende wetgeving moeten algemene verkiezingen voor het Lagerhuis worden uitgeschreven binnen vijf jaar na de eerste bijeenkomst van het zittende Lagerhuis (17 december 2019). Dit betekende dat de verkiezingen uiterlijk op 28 januari 2025 moesten plaatsvinden.[2] Omdat de Conservatieven in de eerste maanden van 2024 slecht scoorden in de opiniepeilingen was de verwachting geweest dat Sunak de verkiezingen in de herfst zou laten plaatsvinden. De aankondiging dat het 4 juli zou worden kwam voor veel Conservatieve Lagerhuisleden als een verrassing, en leidde tot onbegrip en kritiek.[3]
Het is de eerste keer sinds 1945 dat er een Lagerhuisverkiezing wordt gehouden in de maand juli.[4]
Uitslag van de verkiezingen in 2019
| 365 | 202[6] | 48 | 11 | |
| Partij- leider (in 2024) | Rishi Sunak | Sir Keir Starmer | John Swinney[7] | sir Ed Davey |
 |  |  |  |
Belangrijke thema's
In 2019 was Brexit voor de kiezers het belangrijkste thema geweest. Bij de Lagerhuisverkiezingen van 2024 speelt dit nauwelijks meer een rol. Belangrijke thema's voor alle kiezers zijn de economie, de stijgende kosten van levensonderhoud, en gezondheidszorg. Voor kiezers die aangaven Conservative Party of Reform UK te willen stemmen is immigratie en asielbeleid echter het belangrijkste thema. Reform-kiezers vinden ook misdaadbestrijding zeer belangrijk, en Labour stemmers klimaat- en milieubeleid.[8]
Kandidaten
De uiterste datum voor het inschrijven van kandidaten was 7 juni 2024. Er stelden zich 4515 personen kandidaat, verspreid over de 650 kiesdistricten in het Verenigd Koninkrijk. Er zijn 543 kiesdistricten in Engeland, 57 in Schotland, 32 in Wales en 18 in Noord-Ierland.
Het aantal kandidaten was hoger dan in voorgaande verkiezingen. Dit werd deels veroorzaakt door het feit dat Reform UK, anders dan bij de verkiezingen in 2019, nu wel kandidaten stelde in districten waar ook een Conservatieve kandidaat was. De Workers Party of Britain deed voor het eerst mee met de Lagerhuisverkiezingen. Geen enkele partij stelde een kandidaat in alle 650 districten.[9][10]
| Partij | Aantal kandidaten | Opmerkingen |
|---|---|---|
| Conservative Party | 635 | |
| Labour Party | 631 | |
| Liberal Democrats | 630 | |
| Green Party | 574 | |
| Reform UK | 609 | |
| Workers Party of Britain | 152 | |
| Scottish National Party | 57 | alleen in Schotland |
| Plaid Cymru | 32 | alleen in Wales |
| Alliance | 18 | alleen in Noord-Ierland |
| DUP | 16 | alleen in Noord-Ierland |
| UUP | 17 | alleen in Noord-Ierland |
| Sinn Féin | 14 | alleen in Noord-Ierland |
| SDLP | 18 | alleen in Noord-Ierland |
| overige partijen en onafhankelijke kandidaten | 1112 |
Niet herkiesbaar
Gemiddeld waren er tussen 1979 en 2010 bij Lagerhuisverkiezingen 87 parlementariërs niet herkiesbaar. Bij de verkiezingen in 2019 waren dat er 74.[11][2] Al voordat de verkiezingen van 2024 waren aangekondigd, hadden zittende Lagerhuisleden laten weten zich niet herkiesbaar te zullen stellen, na de bekendmaking van de verkiezingsdatum volgden er meer. Uiteindelijk waren het er 132. Hieronder waren 75 fractieleden van de Conservative Party (ongeveer 20% van de fractie), en 4 voormalige leden van die fractie die bij het uitschrijven van de verkiezingen zitting hadden als onafhankelijk Lagerhuislid. Ook bij de Scottish National Party stelde 20% van de fractieleden zich niet herkiesbaar.[12][13]
Een aantal prominente politici en voormalig bewindslieden koos ervoor het Lagerhuis te verlaten
- Conservative Party
- Michael Gove, voormalig minister van huisvesting
- Sajid Javid, voormalig minister van financiën
- Kwasi Kwarteng, voormalig minister van financiën
- Theresa May, voormalig premier
- Dominic Raab, voormalig vice-premier
- Ben Wallace, voormalig minister van defensie
- Labour Party
- Margaret Beckett, voormalig minister van buitenlandse zaken
- Harriet Harman, voormalig partijleider
- Scottish National Party
- Ian Blackford, voormalig fractieleider
- Green Party
- Caroline Lucas, enige Lagerhuislid van de Green Party
- Democratic Unionist Party
- Jeffrey Donaldson, voormalig partijleider
Zie ook
- Historische en actuele samenstelling van het Lagerhuis
- Kabinet Sunak
Bronnen
Noten
|
