Fabiola Gianotti

Fabiola Gianotti
Irudi gehiago
CERNeko Director General of CERN (en) 2016ko urtarrilaren 1a - ← Rolf-Dieter Heuer (en)
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Fabiola Gianotti
Jaiotza	Erroma, 1960ko urriaren 29a (63 urte)
Herrialdea	Italia
Hezkuntza
Heziketa	Milango Unibertsitatea (ezezaguna - 1989) Doktoretza
Hezkuntza-maila	Doktoretza
Hizkuntzak	italiera
Jarduerak
Jarduerak	fisikaria
Parte-hartzailea World Economic Forum Annual Meeting 2016 (en) World Economic Forum Annual Meeting 2017 (en) World Economic Forum Annual Meeting 2018 (en) World Economic Forum Annual Meeting 2019 (en) World Economic Forum Annual Meeting 2022 (en)
Enplegatzailea(k)	CERN  (1996 -  2015eko abenduaren 31) CERN  (1996 - CERN  (2016ko urtarrilaren 1a -
Lan nabarmenak	ikusi ATLAS experiment (en)
Jasotako sariak	ikusi Breakthrough Prize in Fundamental Physics  (2013) Knight Grand Cross of the Order of Merit of the Italian Republic  (2014) Enrico Fermi Prize  (2013) honorary doctor of the University of Uppsala 100 Emakume (BBC)  (2018) honorary doctorate from the McGill University honorary doctor of the École polytechnique fédérale de Lausanne Foreign Member of the Royal Society  (2018) Member of the National Academy of Sciences of the United States  (2015) Wilhelm Exner Medal  (2017) Ambrogino d'oro
Kidetza	Linzeen Akademia Ameriketako Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionala Frantziako Zientzien Akademia Academia Europaea (en) Royal Society Zientzien Pontifize-Akademia Royal Academy of Science, Letters and Fine Arts of Belgium (en)
press.cern…

Fabiola Gianotti (Erroma, 1960ko urriaren 29a)^[1] partikula fisikari italiarra da. Nazioarteko Hadroi Talkagailu Handian egindako ATLAS esperimentuaren bozeramaile ohia eta Ikerketa Nuklearrerako Europako Kontseiluaren (CERN) zuzendaria da (postu horretara iritsi den lehen emakumea da gainera).^[2]

Biografia

Partikula esperimentalen Fisikan doktore bihurtu zen Fabiola Gianotti, Milango Unibertsitatean 1989an. CERN Kontseiluaren Fisika Sailean ikerlaria da 1996tik eta hainbat laborategi esperimentuetan aritu da: WA70, UA2, ALEPH eta ATLAS —nazioarteko kolaborazio horren bozeramailea izan zen 2009 eta 2013 artean— eta, CMS esperimentuaren bozeramaile zen John Incandelarekin batera, ofizialki iragarri zuten Higgs bosoiaren aurkikuntza 2012an, CERNeko lan mintegi batean.^[3][4][5] 2013ko abuztuan Edinburgoko Unibertsitateko ohorezko katedraduna bihurtu zen.^[6]

Accademia Nazionale dei Lincei akademiako kide da eta Ameriketako Estatu Batuetako Zientzia Akademia Nazionaleko atzerriko kide laguna ere bada^[7][8].

Hainbat unibertsitateetan honoris causa doktore izendatu dute: Upsalakoak, Lausanako École Polytechnique Fédérale de Lausana (EPFL), Montrealgo unibertsitateak, Oslokoak eta Edinburgekoak, besteak beste.^{[9][10][11][12][13]}

2013an Italiako Fisika Elkarteak Enrico Saria eman zion^[14] eta 2014an Italiako Errepublikaren Merituaren Ordenako Gurutze Handiaren Zaldun izendatu zuen Cavaliere di Gran Croce dell'ordine al merito della Repubblica, Giorgio Napolitano Italiako Errepublikaren presidenteak.^[15]

2011n, The Guardian egunkariak (Erresuma Batua) munduko 100 emakume inspiratzaileenen zerrendan sartu zen; 2012an, urteko bosgarren pertsonalitate izendatu zuen Time aldizkariak (AEB); 2013an, Forbes aldizkariak (AEB) eragin handiko 100 emakumeen artean ipini zuen eta AEBetako Foreign Policy (AEB) aldizkariak munduko pentsalari globalen artean aipatu zuen.^{[16][17][18][19]}

Fabiola Gianotti, gainera, Ban Ki-moon Nazio Batuen Erakundeko idazkari nagusiaren Zientzia Kontseiluaren kidea da.^[20]

Erreferentziak

Kanpo estekak

• Datuak: Q983183
• Multimedia: Fabiola Gianotti / Q983183