Christoph Willibald Gluck

Christoph Willibald Gluck

Irudi gehiago
court chapel master (en) Itzuli

Bizitza
JaiotzaErasbach, 1714ko uztailaren 2a
Herrialdea Bohemiako Erresuma
 Austriako artxidukerria
BizilekuaParis
Viena
Lehen hizkuntzatxekiera
alemana
frantsesa
HeriotzaViena, 1787ko azaroaren 15a (73 urte)
Hobiratze lekuaVienna Central Cemetery (en) Itzuli
Heriotza moduaberezko heriotza: istripu zerebrobaskularra
Familia
Ezkontidea(k)Maria Anna Bergin (en) Itzuli
Hezkuntza
HeziketaPragako Unibertsitate Karolina
Hizkuntzaktxekiera
alemana
frantsesa
italiera
Irakaslea(k)Giovanni Battista Sammartini
Ikaslea(k)
ikusi
  • Franz Ignaz von Beecke (en) Itzuli
    Jan Antonín Koželuh (en) Itzuli
Jarduerak
Jarduerakmusikagilea eta orkestra zuzendaria
Lantokia(k)Praga
Milan
Viena eta Paris
Lan nabarmenak
ikusi
  • Orfeo eta Euridize
    Iphigénie en Tauride (en) Itzuli
    Altzeste
    Iphigénie en Aulide (en) Itzuli
    Armide (en) Itzuli
Jasotako sariak
ikusi
  • Order of the Golden Spur Order of the Golden Spur
Mugimenduaklasizismoa
Genero artistikoaopera
musika klasikoa
Balleta
Musika instrumentuaorganoa

IMDB: nm0323220 Allmovie: p91779 IBDB: 480523
Spotify: 7vfydQ0nVBVgJ0ajs8EtRM Musicbrainz: 22790383-30ea-4dcc-a8d6-882fb1eb4669 Discogs: 534822 IMSLP: Category:Gluck,_Christoph_Willibald Allmusic: mn0001649323 Find a Grave: 4481 Edit the value on Wikidata

Christoph Willibald Gluck (Erasbach, Berching hiritik hurbil, Alemania, 1714ko uztailaren 2a - Viena, Austria, 1787ko azaroaren 15a) alemaniar musikaria izan zen.

Biografia

Pragan egin zituen musikako ikasketak; Vienan osatu zituen, eta ondoren, Milanen Sammartinirekin ikasi zuen (1736). Italiako operaren moldeak oinarri hartuta, 1741etik 1752ra, bere lehen obra dramatikoak Europako hiri askotan antzeztu zituen. Vienara itzulita (1752), gorteko kapera-maisu izendatua izan zen (1754). Durazzo kondeak eskaturik, garai hartako opera komiko frantsesak egokitu zituen, baina opera italiarrak idazteari utzi gabe (Il re pastore, Telemacco, Antigono).

Orfeo ed Euridice operarekin (1762), operaren estiloa guztiz eraberritu zuen, Raniero de Calsabigi libreto-egilearekin batera. Sotiltasuna eta naturaltasuna lortu nahirik prestatu zituen ondorengo operak ere: Alceste (1767), Paride ed Elena (1770) eta Iphigénie en Aulide (1773). Azken horrek eta Orfeo operak opera italiarraren moldeen aldekoen erantzuna ekarri zuten. Urteetan luzatu zen eztabaida hura; Gluckek, berriz ere, arrakasta izan zuen (Armide, 1777; Iphigénie en Tauride, 1778), baina oso porrot handia Echo et Narcisse operarekin (1779). Mindurik eta Parisez nazkaturik, Vienara itzuli zen (1779).

Bere 107 operaz, opera komikoz, ballet-pantomimez gainera, Gluckek 10 sinfonia, 7 sonata, flautako kontzertu bat eta 7 lieder idatzi zituen. Elizako musika ere egin zuen (De profundis, Cantata). Baina antzerki lirikoa eraberritu izanak eman zion ospe handiena. Ekintza trinkotzea eta bihotzeko hizkera lantzea ziren Gluken asmoak, musika hunkigarria sortzeko. Koruak antzinako tragedia grekoetan bezala parte hartzen du operan.

Erreferentziak

  • Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q130759
  • Commonscat Multimedia: Christoph Willibald Gluck / Q130759

  • Wd Datuak: Q130759
  • Commonscat Multimedia: Christoph Willibald Gluck / Q130759